The Blog Single

تمکین چیست؟

تمکین چیست؟ – compliance مطابق با ماده 1102 قانون مدنی به محض صحیح جاری شدن صیغه عقد نکاح، زوجین در برابر یکدیگر مکلف به وظایف و تعهداتی می شوند. تمکین به معنای انجام دادن این وظایف و تعهدات است. الزام زن و شوهر به متعهد بودن و انجام وظایف در زندگی زناشویی تمکین نامیده می شود. این موضوع صرفا مختص زنان نیست و در رابطه با مردان نیز مسئله تمکین و عدم تمکین مطرح می شود. هرچند قانون ایران ناشزه بودن را بیشتر برای زنان به کار برده است.

تمکین چیست؟

تمکین در دو دسته بندی عام و خاص قرار می گیرد. در نوع عام به معنای پیروی کردن زوجه از تصمیمات زوج در امور خانوادگی است، مانند زندگی کردن زوجه در خانه ای که زوج تعیین می کند. در معنای خاص به رابطه زناشویی زوجین مرتبط می شود.

باید به این مسئله توجه داشت که تمکین زن و شوهر از یکدیگر بدون حد و مرز نیست و در شرایطی که تمکین برای یکی از طرفین خطراتی به همراه داشته باشد، دیگر تمکین اثرات قانونی خود را از دست می دهد.

با توجه به مثال مذکور، هرگاه حضور زن در منزل همراه با شوهر برای وی خطرات جانی، مالی و شرافتی به همراه داشته باشد، وی می تواند در مکانی امن سکونت گزیند و در منزل تعیین شده از سوی شوهر زندگی نکند.

♦ خدمات وکالتی گروه وکلای دادرسانی ♦

عدم تمکین یعنی چه؟

زمانی که زوجه از انجام دادن وظایفی که قانون بر عهده وی قرار داده است، امتناع نماید زوج قادر به طرح شکایت عدم تمکین بر علیه زوجه می شود. ناشزه عبارتی است که در قانون مدنی برای زنی به کار می رود که از شوهر خود تمکین نمی کند.

عدم تمکین زن و مرد چه نتایج قانونی به همراه خواهد داشت؟

نشوز زن عواقب قانونی برای وی به همراه دارد. بر اساس ماده 1108 قانون مدنی، ناشزه بودن زوجه موجب می شود تا وی قانونا از دریافت نفقه محروم شود. عدم تمکین زن زوج را از وظیفه پرداخت نفقه زن بری می سازد. لیکن نشوز تاثیری در پرداخت و حق دریافت مهریه زن ندارد. در هر شرایطی زوجه مستحق دریافت مهریه می باشد.

زوج در این شرایط با مشورت وکیل خانواده خوب قادر به تنظیم درخواست الزام به تمکین زوجه می شود. با تسلیم این درخواست، دادگاه زوجه را ملزم به تمکین می نماید.

زن می تواند به محض منعقد شدن عقد ازدواج و پیش از برقراری رابطه زناشویی تا زمانی که مرد مهریه را پرداخت نکرده، از مرد تمکین ننماید. زن در برابر مهریه دارای حق حبس می باشد. اجرای حق حبس از سوی زن مشروط به حال بودن مهریه (عندالمطالبه بودن) می باشد. لازم به ذکر است نشوز به این علت تاثیری در پرداخت حق نفقه زن نخواهد داشت.

حق حبس در صورتی از سوی زوجه قابلیت استفاده دارد که پیش از درخواست پرداخت مهریه وظایف و تکالیف در زندگی مشترک را انجام نداده باشد. اگر تمکین نماید دیگر نمی تواند از حق حبس برای درخواست مهریه استفاده نماید.

عدم تمکین

از دیگر نتایج عدم تمکین می توان به حق ازدواج مجدد زوج اشاره نمود. نشوز زن از جمله دلایلی است که دادگاه به مرد اجازه می دهد تا دوباره ازدواج نماید. زوج با ارائه مدارک ناشزه بودن همسر خود را به دادگاه ثابت می نماید و دادگاه با بررسی مستندات در رابطه با این موضوع تصمیم گیری می نماید.

برعکس این مسئله برای زن نیز صدق می کند. چنانچه تمکین از مرد موجب سختی و دشواری زن شود یا مرد از ایفای وظایف در زندگی مشترک امتناع نماید، زوجه با مراجعه به دادگاه خانواده و همراهی وکیل متخصص خانواده درخواست طلاق را ثبت می نماید.

زن به ارائه مدارک به دادگاه می تواند ثابت نماید که تمکین وی از زوج منجر به عسر و حرج می شود و نشوز وی مستدل است. دادگاه با بررسی مدارک مانند بیماری مقاربتی یا واگیردار مرد که مانع از تمکین خاص زن می شود، مرد را علی رغم ناشزه بودن زن ملزم به پرداخت نفقه می نماید.

رسیدگی به دعوای مرتبط با تمکین و عدم تمکین در صلاحیت کدام مرجع قضایی است؟

مستند به ماده 4 قانون حمایت از خانواده، دعاوی تمکین و نشوز در صلاحیت دادگاه خانواده می باشد. هر یک از زوجین که مدعی عدم تمکین دیگری است، بایستی به صورت مستدل و مستند با همراهی وکیل متخصص امور خانواده، درخواست خود مبنی بر نشوز شریک زندگی در دادگاه خانواده ثبت نماید.

عدم تمکین مالی به چه معناست؟

عدم تمکین مالی، یک مفهوم حقوقی مهم در ارتباطات زناشویی است. این مفهوم به معنای عدم پرداخت نفقه توسط مرد به زن و تأمین نیازهای مالی او خواهد بود. اگر نمی‌دانید نفقه چیست؟ باید بگوییم که در اسلام، مرد به‌عنوان سرپرست خانواده وظیفه دارد تا برای زن خود معیشت مناسبی فراهم کند، بدون توجه به اشتغال و وضعیت مالی او.

در صورتی که مرد از این وظیفه خودداری کند، زن می‌تواند از طریق دادگاه حقوقی شکایت نماید. حال که دانستیم تمکین چیست؟ باید بگوییم که تمکین مالی به دو نوع تمکین عام و خاص تقسیم می‌شود.

• تمکین عام به اطاعت زن از همسر خود در امور خانوادگی اشاره دارد.
• تمکین خاص شامل اطاعت از همسر در امور زناشویی و روابط جنسی می‌شود.

وظیفه تمکین مالی در هر دو صورت، یعنی تمکین عام و تمکین خاص، بر عهده زوج خواهد بود. عدم ادای این وظیفه‌ها می‌تواند منجر به مشکلات حقوقی و اجتماعی گردد. در هر دو صورت تمکین مالی، رعایت این وظیفه‌ها برای حفظ آرامش و تعادل در زندگی زناشویی اساسی است.

آیا ازدواج مجدد مرد در صورت عدم تمکین زن امکان پذیر است؟

در بخش‌های قبلی به‌طور کامل به این موضوع پرداختیم که عدم تمکین یعنی چه؟ و چه تفاوتی با عدم تمکین مالی دارد. در رابطه با این عنوان باید گفت که ازدواج مجدد مرد در شرایطی که زن تمکین مالی نکند، با شروط و محدودیت‌های خاصی همراه است.

وهله اول: تقویم دادخواست

اگر مرد به‌دلایلی از جمله عدم تمکین زوجه به ازدواج مجدد علاقه داشته باشد، می‌تواند با تقدیم دادخواست ازدواج مجدد اقدام کند. این دادخواست به‌عنوان یک درخواست قانونی برای ازدواج مجدد مرد تلقی می‌شود و نیازی به بررسی اطلاعات پایه مانند دلایل عدم تمکین چیست؟ یا میزان مهریه چیست؟ ندارد.

وهله دوم: کوتاهی زن

در بسیاری از موارد، دلیل انتخاب ازدواج مجدد مرد ناشی از تقصیرات و کوتاهی‌هایی است که زن در رابطه با همسر خود انجام می‌دهد. اگرچه این ادعا در همه موارد صحت ندارد، اما به‌عنوان دلیل اصلی برای ازدواج مجدد مردان مطرح می‌شود.

وهله سوم: امراض مقاربتی

با توجه‌به ماده 1127 قانون مدنی، اگر شوهر پس از ازدواج به‌دلیل امراض مقاربتی و جنسی به بیماری مبتلا شود و زن به‌ علت این مشکل از نزدیکی با او خودداری کند، این امتناع به جهت بیماری، مانع از اجرای حق نفقه نمی‌شود.

ضمن آنکه در چنین شرایطی که احتمال دارد به جدایی منجر شود، حتی موضوع حضانت فرزند نیز به‌طور قانونی پیش می‌رود. بنابراین، ازدواج مجدد مردان در مواردی که زن تمکین نکند، تحت شرایط خاصی صورت می‌پذیرد و باید با رعایت مفاد قانونی مرتبط انجام شود.

در چه صورت عدم تمکین زوجه قانونی است؟

حال که به‌ طور کامل دانستیم تمکین چیست؟ مهم است که بدانید در برخی موارد، عدم تمکین زوجه از همسرش دارای منطقی خواهد بود که مرد نمی‌تواند ادعای ناشزه‌کردن زن را ارائه کند. در صورت انجام موارد زیر، عدم تمکن زن کاملا قانونی است:

• ترک منزل به‌دلیل دیدار با بستگان یا انجام امور ضروری.
• تعویض قفل درب منزل یا حیله‌های مشابه.
• عدم تمکین زوجه به‌خاطر دوران عادت ماهانه.
• عدم تمکین به‌دلیل بیماری‌های مقاربتی.
• عدم تهیه منزل و اسباب و اثاثیه.
• وجود عسر و حرج و به خطر افتادن سلامت روانی و جسمانی زن.