تصرف عدوانی چیست؟
مسائل حقوقی به شدت پیچیده و دارای جزئیات دقیق هستند. هر کارشناس حقوق یا وکیل معمولا در یک یا چند زمینه تخصص دارد، زیرا حقوق دارای طیف گسترده‌ای از مسائل و ظرافت‌ها است. یکی از دعاوی پیچیده در دادگاه‌ها، دعاوی مرتبط با املاک و ملکیت هستند. یکی از مشکلات بزرگ در زمینه امور ملکی، تصرف عدوانی محسوب می‌شود. این موضوع احتمال دارد برای مالکان دشواری‌های زیادی به‌وجود آورد.
تصرف عدوانی چیست؟
بنا به ماده 158 قانون آیین دادرسی مدنی ، تصرف عدوانی به تعبیر ادعای فردی اشاره دارد که مالک سابق مال غیر منقول است و ادعا می‌کند که فرد دیگری بدون اجازه و رضایت، مال او را از تصرفش خارج نموده و به او بازنمی‌گرداند. به‌عنوان مثال، در صورتی‌که شخصی بدون مجوز از مالک یا مستاجر، ملک او را تصرف کند، شامل این نوع از دعوی می‌شود.
در این دعاوی، داشتن سابقه تصرف، در تصمیم دادگاه تاثیرگذار خواهد بود. اگرچه تنها داشتن تاریخچه تصرف کافی‌است تا دعاوی مشخص شود، اما در مواردی که به تصرف مالکیت اشخاص دست خورده باشد، ثبت مالکیت و اثبات آن ضرورت دارد.
مهمترین نکته این است که این نوع تصرف فقط در مورد اموال غیر منقول قابل اعمال مطرح می‌شود. به عبارت دیگر، اگر شخصی به شکل عدوانی مال منقول مانند اتومبیل شخص دیگر را تصرف کند، این به‌عنوان ماده 158 تلقی نخواهد شد و دادگاه فقط در مورد اموال غیر منقول تصمیم می‌گیرد. برای پیش‌برد صحیح دعاوی در این زمینه می‌توانید از بهترین وکیل ملکی گروه وکلای دادرسانی کمک بگیرید.
انواع تصرف عدوانی کدام‌اند؟
تصرف عدوانی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود: تصرف عدوانی کیفری و تصرف عدوانی حقوقی.
تصرف عدوانی کیفری
در نوع کیفری، مراجع دادگاه کیفری و دادسرا هستند. این نوع تصرف هنگامی رخ می‌دهد که فردی بدون مجوز قانونی و بدون رضایت مالک یا مستاجر، ملک غیر منقولی را تصرف کند. در صورت ثابت‌شدن اتهام تصرف، فرد متصرف علاوه‌بر واگذاری مالکیت به وضعیت قبلی و رفع تصرف، احتمال دارد به مجازات حبس نیز محکوم شود.
به‌عبارت دقیق‌تر، مجازات فرد متصرف در نوع کیفری براساس ماده 690 قانون مجازات اسلامی عبارت است از:
- اعاده وضع به حالت سابق
- رفع تصرف
- محکوم حبس (یک ماه تا یک سال)
تصرف عدوانی حقوقی
در نوع حقوقی این نوع از تصرف، مراجع دادگاه عمومی حقوقی هستند. این مساله مرتبط با رفع تصرف و اعاده وضع به حالت سابق است و مجازاتی برای متصرف در نظر گرفته نمی‌شود. تصرف نوع حقوقی در شرایط زیر رخ می‌دهد:
- فرد متصرف سابقه تصرف نداشته باشد.
- تصرف به نحو عدوانی انجام شده باشد، به این معنی که با زور و غلبه صورت گرفته باشد.
- و تصرف مال غیر منقول همچون ملک یا زمین مطرح شود.
- شخص مدعی دعوای تصرف (خواهان) سابقه‌دار باشد.
در دعوای تصرف نوع حقوقی، مجازات کیفری در نظر گرفته نمی‌شود و فقط رای به رفع تصرف صادر می‌گردد. تفاوت مهم تصرف حقوقی با کیفری این است که در دعوای کیفری، سوء نیت مجرم باید ثابت شود، در حالی‌که در دعوای حقوقی این امر ضروری نیست. در این زمینه، بهترین وکیل کیفری می‌تواند اطلاعات بسیار خوبی را در اختیار شما قرار دهد.
مطالب مرتبط :
تفاوت دعوای تصرف عدوانی با خلع ید
اگر دعوای خلع ید و ارکان آن را بشناسید، قطعا این سوال برایتان پیش می‌آید که تفاوت بین تصرف عدوانی و خلع ید چیست؟ در این بخش به بررسی این موضوع می‌پردازیم:
صلاحیت اقامه دعوا
در دعوای خلع ید، تنها مالک ملک می‌تواند درباره تصرف در آن اقامه دعوا کند. به عبارت دقیق‌تر، تنها شخصی که به‌عنوان مالک رسمی ثبت شده است، این امکان را دارد تا شکایت را انجام دهد. اما در دعوای تصرف، هر کسی که حق تصرف ملک را داشته باشد، دعوا را در دادگاه مطرح می‌کند.
ماهیت دعاوی
دعوای خلع ید به‌عنوان یک دعوای حقوقی شناخته می‌شود و تنها از طریق روش‌های حقوقی قابل رسیدگی است. اما دعوای تصرف به‌عنوان یک دعوای حقوقی نیز مطرح می‌شود و می‌توان آن را به شکل کیفری در دادگاه‌های قضایی ارائه داد.
اجرای حکم دعاوی
در دعوای خلع ید، حکم باید به‌صورت قطعی صادر شود تا امکان اجرای آن وارد مرحله بعد شود. اما در دعوای تصرف، حکم به صورت قطعی نیازی ندارد و حتی این امکان هست، درخواست صدور حکم را از دادگاه در مرحله اول داشت.
حدود طرح دعاوی
دعوای خلع ید در خصوص اموال غیرمنقول و منقول اعمال می‌شود. به عبارت دقیق‌تر، این موضوع شامل هر دو نوع مال خواهد شد. اما تصرف عدوانی تنها نسبت به اموال غیرمنقول (مثل ملک و زمین) مطرح می‌شود.
تشریفات رسیدگی
طبق ماده 177 قانون آیین دادرسی مدنی، به دعوای تصرف حتی خارج از نوبت هم رسیدگی خواهد شد. اما دعوای خلع ید را نمی‌توان خارج از نوبت مورد رسیدگی قرار داد.
اگر شکایت از جرم تصرف عدوانی را دارید و می‌خواهید اطلاعاتی در رابطه با این که مشاوره حقوقی چیست؟ دریافت کنید، همین حالا با کارشناسان مجموعه دادرسانی تماس بگیرید.
جمع‌بندی تصرف عدوانی
تصرف عدوانی به‌عنوان یک مفهوم حقوقی به ادعای فردی اشاره دارد که مالک یا دارنده حق تصرف در یک ملک غیر منقول (مانند ملک یا زمین) است و ادعا می‌کند که شخص دیگری بدون رضایت او، ملک را تصرف کرده است و به او بازنمی‌گرداند. این نوع تصرف معمولا در دو شکل حقوقی و کیفری مورد بررسی قرار می‌گیرد.
0 comments