The Blog Single

شرایط و قوانین ازدواج در ایران

شرایط و قوانین ازدواج ایران در قانون مدنی کشورمان، شامل مواردی می شود که با رعایت آنان نکاح، صحیح تلقی می‌شود. تمامی موارد ذکر شده در قانون مدنی ایران برای ازدواج بایستی رعایت شوند. در این مطلب به شرایط ازدواج در قانون مدنی ایران و مواد مرتبط خواهیم پرداخت.

خواستگاری

اولین قدم برای ازدواج، خواستگاری مرد از زن می باشد. مطابق ماده 1034 قانون مدنی هر زنی که ازدواج نکرده باشد را می توان خواستگاری نمود. صرف خواستگاری و قول ازدواج تعهدی برای طرفین ایجاد نمی کند. هر یک از طرفین در هر زمان قادر به بر هم زدن خواستگاری و قرار ازدواج هستند. مواد 1036 تا 1040 قانون مدنی به بیان دیگر شرایط درخواست ازدواج پرداخته است.

قوانین ازدواج ایران

♦ خدمات وکالتی گروه وکلای دادرسانی ♦

 شرایط صحت نکاح

شرط ازدواج (marriage-law) دختر و پسر رسیدن به سن بلوغ است. مستند به ماده 1041 و تبصره آن، ازدواج دختر و پسر پیش از بلوغ منوط به اجازه ولی و دادگاه، با رعایت مصلحت مولی علیه می باشد. ماده 1043 ازدواج دختر باکره پس از رسیدن به سن بلوغ را مشروط به اجازه پدر یا جد پدری می داند، در صورت حضور نداشتن پدر یا جد پدری، دختر قادر به ادامه مسیر و ازدواج می باشد.

ایجاب و قبول طرفین ازدواج با الفاظی که صراحتا نشان دهنده قصد آنان برای ازدواج باشد ،باعث انعقاد نکاح می شود. این امر ممکن است از طرف خود طرفین یا شخصی که قانونا اجازه دارد، بیان شود.

شرایط نکاح 

موانع صحت نکاح

از جمله موارد موانع صحت نکاح می توان به داشتن قرابت نسبی ( حتی اگر ناشی از رابطه نامشروع یا با شبهه باشد) بین طرفین ازدواج اشاره نمود. برای مثال ازدواج با فرزندان، خواهر و برادر، پدر، جد پدری، مادر و جد مادری و.. ممنوع است. در مواد 1045 و 1046 قانون مدنی به تفضیل جزئیات این موضوع را بیان کرده است.

ماده 1048 ازدواج مرد با دو خواهر را به صورت عقد موقت یا دائم را از دیگر موانع صحت نکاح می داند. براساس ماده 1049 ازدواج مرد با دختر خواهر یا دختر برادر همسر خود صرفا با اخذ اجازه زن قانونی ممکن است.

مهریه چیست؟

به مالیت داشتن مهریه و قابل تمکین بودن مهریه در ماده 1078، معین و معلوم بودن مهریه در ماده 1079، توافق طرفین در تعیین مهریه در ماده 1080 اشاره شده است.

ماده 1082 قانون مدنی به مالکیت زن نسبت به مهریه، به محض جاری شدن صیغه عقد اشاره می نماید.

در ماده 1085 به حق حبس زوجه به منظور دریافت مهریه پرداخته شده است. زوجه می تواند پس از وقوع عقد و پیش از تمکین، از حق حبس خود استفاده نماید. به این معنی که زوج باید ابتدا مهریه زوجه را پرداخت نماید تا زن به ایفای وظایف بپردازد. البته این شرایط در صورتی جاری می شود که زن پس از عقد هیچ یک از وظایف خود را ایفا ننموده و این مسئله را منوط به پرداخت مهریه از سوی مرد بداند. ممکن است تعیین کلیه مهریه به مرد یا زن یا شخص ثالثی واگذار گردد.

♦ خدمات وکالتی گروه وکلای دادرسانی ♦

قوانین ازدواج ایران

انواع عقد در قانون مدنی ایران:

عقد موقت

مطابق ماده 1076 قانون مدنی، مدت زمان نکاح موقت باید پیش از جاری شدن عقد مشخص گردد. در  شرایط نکاح موقت مهریه نیز باید تعیین شود. عدم تعیین مهریه، موحب بطلان عقد موقت می گردد. لیکن برخلاف عقد دائم، در عقد موقت پرداخت نفقه بر عهده مرد نیست، مگر زمانی که بر پرداخت نفقه توافق شده باشد یا صیغه عقد بر مبنای پرداخت نفقه جاری شده باشد.

عقد دائم

عقد دائم بدون مدت می باشد و تا زمانی که زوجین تمایل به ادامه زندگی مشترک داشته باشند، ادامه خواهد یافت. در عقد دائم با توافق طرفین می توان تعیین مهریه را به بعد از مهریه محول کرد و منعی در این رابطه وجود ندارد.

تکالیف و وظایف زوجین

به محض صحیح جاری شدن ازدواج، زوجین نسبت به یکدیگر دارای تعهدات و وظایفی می شوند. ماده 1102، 1103، 1104 به وظایف زوجین در برابر هم اشاره دارد. زن و مرد بایستی با نهایت احترام و اخلاق نیکو با یکدیگر رفتار نمایند. در ادامه زندگی و تربیت فرزندان و مشکلات نیز با همکاری و همفکری زندگی مشترک را ادامه دهند.

♦ خدمات وکالتی گروه وکلای دادرسانی ♦

نفقه چیست؟

پرداخت نفقه در ازدواج دائم بر عهده مرد می باشد. ماده 110 نفقه را شامل؛ غذا، خانه، لباس، وسایل خانه، هزینه های مرتبط با درمان و بهداشت، خدمتکار از روی عادت زن یا به دلیل بیماری یا نیاز، متناسب با اوضاع و شرایط زن می داند.

ماده 1108 قانون مدنی زوجه را در صورتی مستحق دریافت نفقه می داند که تمکین نماید. در صورت عدم تمکین زوجه دادگاه زوج را ملزم به پرداخت نفقه نمی کند. هرچند در شرایطی که زوجه برای عدم تمکین دلایل موجه شرعی و قانونی داشته باشد، از وی پذیرفته می شود.

قوانین ازدواج ایران

فسخ نکاح

مستند به ماده 1121 قانون مدنی از جمله موارد فسخ نکاح که حق فسخ را برای طرفین ایجاد می کند، جنون چه به صورت دائمی چه موقت است. مواد 1122 و 1123 به عیوبی پرداخته که در صورت وجود در زن یا مرد حق فسخ برای طرف دیگر ایجاد می شود. در صورت ناباروری، ناتوانی در برقراری روابط جنسی و … از سوی مرد، زن قادر به فسح نکاح می باشد.

نابینایی، ناتوانی جسمی در حرکت کردن، جذام، ناتوانی در برقراری رابطه جنسی و.. در زن، حق فسخ نکاح را برای مرد به وجود می آورد.

 مشاوره قبل از طلاق با گروه وکلای مجرب دادرسانی

طلاق

با جاری شدن صیغه طلاق و حضور دو مرد عادل، طلاق صورت می گیرد. ماده 1135 قانون مدنی صحیح بودن طلاق را به شرط منجز بودن آن می داند. طلاق مختص عقد دائمی است و در عقد موقت به محض انقضاء مدت، عقد به پایان می رسد.

طلاق بائن و رجعی

مستند به ماده 1143 طلاق به طلاق بائن و رجعی تقسیم می شود. در طلاق بائن دیگر حق رجوعی برای مرد وجود ندارد. در طلاق رجعی مرد با شرایطی حق رجوع و برهم زدن طلاق را دارد.

ماده 1145 قانون مدنی طلاق بائن را شامل موارد زیر می داند؛

الف) طلاق پیش از وقوع رابطه جنسی.

ب) طلاق زنی که یائسه شده است.

پ) سومین طلاق پس از سه بار ازدواج به صورت متوالی اعم از اینکه طلاق نتیجه رجوع مرد باشد یا نتیجه ازدواج جدید.

ت) طلاق خلع و مبارات تا زمانی که زن بعوض رجوع نکرده باشد.